Een beschrijving van de plek van de groepering binnen de samenleving
Volgens het onderzoek van Crisp, Gelder, Goddard &
Meltzer (2005) en Bos en Kersaan (2011) kijkt de samenleving op een negatieve
manier naar mensen met een verslaving. Er is daardoor geen sociale cohesie, de
mate van solidariteit die de leden ten opzichten van elkaar voelen, tussen
mensen met een verslaving en de rest van de maatschappij. Die solidariteit
wordt mede bepaald door de omvang, de samenstelling, de intensiteit van
interactie en communicatie en vooral het hebben van gemeenschappelijke waarden
en normen. Op al deze vijf punten wordt er heel laag gescoord. De samenleving
is zo groot waardoor de groep uiteen valt in verschillende sub-eenheden. De
mensen met een verslaving worden in een hoekje geduwd, maar eigenlijk hebben ze
helemaal niet dezelfde waarden, normen of (directe) interactie met elkaar. Zij
worden als groep dus een sociale categorie genoemd, zo’n groep heeft één bepaalde eigenschap gemeen, die om een of andere reden voor de indeler
interessant is. Een sociale categorie kan wel een voedingsbodem zijn voor een
collectiviteit, de leden hebben dan gemeenschappelijke waarden, maar weinig
(directe) interactie. Een collectiviteit kan weer een voedingsbodem zijn voor
een groep, de leden hebben dan en gemeenschappelijke waarden en veel
interactie. Het zou dus zeker kunnen dat de mensen met een verslaving elkaar
onderling kennen en met elkaar omgaan, maar in eerste instantie worden ze door
de samenleving allemaal in dezelfde categorie geplaatst door één bepaalde
eigenschap, de verslaving. Hiermee wordt ook de sociale ongelijkheid al deels
aangegeven. Het heeft betrekking op de verschillen in sociale waardering voor
de posities die mensen in een samenleving aannemen. Dit kan veranderen, omdat
de waardering in de loop van de tijd kan wijzigen, maar vooral ook omdat de
criteria die men daarbij hanteert aan veranderingen bijgesteld kan worden.
Zoals al eerder gezegd zijn er verschillende onderzoeken gedaan naar het beeld
van de samenleving over de mensen met een verslaving en de uitkomsten waren
allemaal negatief. Ze werden onder andere gezien als gevaarlijk en moeilijk om
mee te praten (Crisp, Gelder, Goddard & Meltzer, 2005). Hun positie in de
samenleving is daardoor vrij laag. Als bijvoorbeeld de werkgever erachter komt
dat een persoon verslaafd is, wordt diegene vaak meteen ontslagen, ongeacht
zijn werkkwaliteiten. Ieder persoon met een verslaving is anders. Zo zijn er
ook mensen met een hoge maatschappelijke positie, er zijn bijvoorbeeld ook
beroemdheden die verslaafd zijn. De verslaving moet dan wel verborgen worden.
(documentaire code rood). Ook het sociale kapitaal verschilt per persoon. Sommige
personen hebben een heel groot netwerk, bij andere is het juist heel klein (de Jager,
Mok & Sipkema, 2009).
Vooral bij mensen met een drugs/alcoholverslaving worden
heeft de samenleving een negatief beeld. Er is een kleine groep van deze personen
die ‘deviant gedag’, afwijkend gedrag, tonen, waardoor de hele groep van dit gedrag de dupe is. Ze
worden sterk gestigmatiseerd. Als iemand erachter komt dat een persoon een
drugs of alcoholverslaving heeft wordt er meteen een etiket op zijn voorhoofd
geplakt met: gevaarlijk, moeilijk om mee te praten, onvoorspelbaar. Andere
verslavingen als koffieverslaving, workaholic worden niet zo negatief
beoordeeld door de samenleving. Dit komt vooral doordat mensen hier geen last
van hebben. Als de samenleving geen last heeft van een bepaald gedrag, zullen
ze hier ook niet op in gaan (de Jager, Mok & Sipkema, 2009).
Maatschappelijke ontwikkelingen ten aanzien van mensen met
een verslaving
Er zijn verschillende maatschappelijke ontwikkelingen
geweest ten aanzien van mensen met een verslaving. Door de opkomst van de
social media, roddelbladen etc. wordt een verslaving erg slecht in beeld
gebracht. Als er een beroemdheid een verslaving heeft, wordt dit heel negatief
de wereld ingebracht. Er wordt meer negatieve informatie verstrekt die leidt
tot vooroordelen op grote school. Op televisie kunnen mensen wel verschillende
documentaires bekijken over mensen met een verslaving (onder het kopje zinvolle
informatie kunt u een aantal documentaires vinden), waar ze vertellen over hun
leven. Er zijn ook verschillende tv-programma’s die het leven een iemand met
een verslaving weergeven. Deze programma’s geven mensen dan informatie wat
ervoor zorgt dat er minder onwetendheid is over ze.
Op politiek gebied zijn er veel strengere wetten tegen
drugs, alcohol en nicotine. Vroeger mocht overal gerookt worden en dat is
steeds meer teruggebracht. Nu mag je bijna nergens meer roken alleen in open
lucht en plaatsen die daarvoor gemaakt zijn.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten